Ibrani takviminde Tamuz ayı Yosef Atsadik 'in ölüm yıl dönümü ile başlar. Mısır çıkışında Moşe Rabenu tarafından mezarından çıkarılan, Israel'de Nablus yakınlarında Shem bölgesinde gömülü olan Yosef Atsadik, Tora dilinde ilk olarak “tsadik” olarak tanımlanır. “Tanrı'ya ve bu dünyadaki misyonuna sadık olan kişi...”
Tsadik, tsedek- adalet kelimesi ile aynı kökenden gelir. “Tanrı'ya ve adaletine inanmamiz gerektiğini hatırlatır”. Yosef kardeşleri tarafından satılarak, Mısır'da tek başına yaşadığı sürgün boyunca inancını hiç bir zaman kaybetmedi ve bunun bir İlahi plan olduğunun bilincindeydi....
Bu hafta İsrael'de okuyacağımız Hukat Peraşas’ında Yahudi halkının üç büyük liderinden ikisinin, Miryam ve Aaron’un çölde ölümünü ve hepsinin en büyüğü olan Moşe’nin ölüm cezasına çarptırılmasını okuyoruz.
Bu kayıp ve yas hissine karşı koymak için Tora Yahudiliğin en büyük prensiplerinden birine başvurur: Kutsal Olan, Mübarektir O, “hastalıktan önce devasını yaratır”. Henüz hiçbir ölüm telaffuz edilmeden, ölüyle temas eden kişiyi saflaştıran, tuhaf kızıl inek ritüelini okuyoruz. Çoklukla anlaşılmaz addedilen bu ritüel aslında son derece semboliktir.
Bu ritüele göre, en çarpıcı hayat simgesi – hayat kaynağı olan kan gibi saf kırmızı renkte ve hiç boyunduruk takmamış bir buzağı- alınır ve küle indirgenir. Bu ölümlülüktür, her yaşayanın kaderidir. T. nrı Adam’a “Tozsun sen ve toza geri döneceksin” der (Bereşit 3:19). Ancak toz “yaşayan suda” çözünür ve sudan yeni hayat çıkar.
Su sürekli değişir. Aynı nehre iki defa giremeyeceğimizi söylemiştir. Yine de nehir kıyılar arasındaki akışını devam ettirir. Sular değişir ama nehir kalır. Öyleyse biz de fiziksel varlıklar olarak bir gün toza indirgenebiliriz. Ama iki avuntumuz vardır: Birincisi sadece fiziksel bir varlık olmamamızdır. T. nrı ilk insanı “toz ve topraktan” yaptı ama içine hayat nefesini üfledi. “Ölümlü olabiliriz ancak içimizde ölümsüz olan bir şey var.” “Toz önceki haline toprağa döner ama ruh onu veren Tanrı’ya döner” (Kohelet 12:7).
İkincisi ise, burada dünyada bile, aynı Aaron, Moşe ve Miryam için olduğu gibi, bizden de bir şey yaşamaya devam eder. Aaron’un oğulları sayesinde, günümüzde hala Kohenlik ismini ve görevini taşıyanlar var. Bugün hala Moşe’nin öğrencileri sayesinde, Tora öğrenen ve onun sözlerine göre yaşayanlar var. Ve MirYam gibi “cesaretleri ile erkeklere inancın gerçek anlamını öğreten kadınlar” da yaşıyor.
Her birimizin bireysel ve toplumsal olarak yaşadığı, Yosef'in hayatindaki gibi haksız görünen olaylar vardır. Inancımız, herşeyin kaynağı olan “Tanrı’nın planlarını anlayamasak da , iyiliğimiz için olduğunu düşünmemiz” gerektiğini hatırlatır.
Ölümlülük Tora'nın içinde en Tsadik kişilerin de fiziksel olarak karşılaştığı ama binlerce yıl sonra bile yaptıklari ile sonsuzluğa dönüştüğü bir kavram... Her birimizin Ölümlü bedeninin içindeki ruhunun sonsuzluğa kalacak imzalar atabilmesi dileğiyle. Hodeş Tov Umevorah
Comments