Tutunamayanlar, yirminci yüzyılın en önemli Türk yazarlarından biri olan Oğuz Atay'ın ilk romanıdır.1970-71 yıllarında yazılmış ve 1972'de yayınlanmıştır, yazarın yaşamı boyunca hiçbir zaman yeniden basılmamış ve eleştirmenler arasında tartışmalı olsa da,1984'te yeni baskısı çıktığından beri en çok satanlar arasına girmiştir.
Tutunamayanlar ''Muhtemelen 20.yüzyıl Türk edebiyatının en seçkin romanı'' olarak tanımlanmıştır. Bu referans, UNESCO tarafından yapılan bir araştırmaya dayanmaktadır ve bu şekilde devam etmektedir: Bir dizi argo sözcük ve muazzam boyutuyla en yetenekli çevirmen için ciddi bir meydan okuma oluşturmaktadır.
Romanın konusu, öncelikle mühendis Turgut Özben'in arkadaşının intiharının nedenini bulma arayışına odaklanıyor. Soruşturma, ana karakteri, ölen kişinin bıraktığı çeşitli metinlere götürür ve Özben soruşturmasına devam ettikçe, kendi radikal dönüşümüne daha da yaklaşır. Orhan Pamuk tarafından yazılmış bir şeye benziyorsa şaşırmamak gerekir çünkü Atay, Nobel Ödül'lü Pamuk üzerinde önemli bir etki yaratmıştır. Türk Edebiyatı bağlamında, Atay yenilikçi teknikleriyle bir sonraki nesil yazarlar üzerinde kalıcı bir izlenim bırakan bir öncüydü. Özben’in arayışının hikayesinin sunulma biçimi, o zaman Türk okuyucuyu şaşırttı ve bu, Atayı'n romanının neden çok daha sonra, yazarın 43 yaşında zamansız ölümünden sonra hak ettiği takdiri aldığını kısmen açıklıyor.
Romanın Hollanda'lı çevirmenlerinden bir olan Hanneke Van Der Heijde'nin yazdığı gibi: Atayı’n romanının edebi biçimi de okuyucunun alışık olduğu türden değildi: Dizginsiz bilinç akışı, hikayeyi kesen farklı türlerde her türlü kısa metin, örneğin 600 satırlık bir şiir ve yorum,70 sayfalık bir bölüm,tek bir virgül ve nokta kullanılmadan yazılmış-bu bize, günümüz okuyucularına, James Joyce'u,Nabakov'u,Virginia Woolf'u ve Atay'ın çok iyi bildiği diğer Batılı modernist yazarları hatırlatabilir. Ancak eleştirmen Ahmet Oktay'ın bir zamanlar belirttiği gibi, yetmişli yılların başında Ulyses'i okumuş ve Türk modernizminin bu temel metnine hazır görünen çoğumuzun hayal kırıklığıyla bilinmeyen bir süre yaşamak zorunda olması daha da üzücü. Roman 1984 yılında ikinci baskısından itibaren gerçek bilinçli okuyucusunu buldu ve en çok satanların arasına girdi.
Romandaki karakterler:
Turgut Özben: Selim’in ölümünden sonra hayatın anlamını sorgulayan baş kahramanımız.
Selim Işık: Turgut'un ,onun intiharıyla kendini keşfetme ve varoluşsal sorgulama yolculuğuna çıkan arkadaşı.
Günseli: Selim’in duygusal karmaşaların ve toplumsal beklentilerin karmaşıklığını temsil eden aşk ilgisi.
Nermin: Turgut’un karısı, küçük burjuva aile yapısı içinde tipik bir yardımcı karakter rolünü canlandırıyor.
Olric: Turgut’a meydan okuyan ve varoluşsal ikilemlere dair içgörüler sunan hayali bir karakter.
Tutunamayanlar: Yazan: Oğuz Atay
İletişim Yayınları- 40, baskı 2007- 714 sayfa
SARA YANAROCAK
Commentaires