Biraz sevinelim öyleyse
Maalesef rehinelerimiz Gazze’de Hamas terör örgütü tarafından tünellerde hapiste tutuldukça bu milletin sevinme lüksü de yok, keyfi de.
Ne var ki nerdeyse 18 ayını dolduracak bu savaş ve rehineler krizi bizi öylesine üzdü ve bezdirdi ki sevinmeye susadık. (Son günlerde dozajı çok artan üzücü ve ürkütücü iç çekişmeleri de bir yana brakıyorum!)
Purim Bayramının cuma gününde Neve Avivim’deki Politi parkının yakınından geçerken kulakları sağır eden sakin (!) bir müzik çalındı kulağıma.
Gidip baktım.
Semtin bütün gençleri çocuklarını toplamış, müzik ve masalar dolusu yemekler eşliğinde Purimi kutlamaya çalışıyorlardı.
Benim için sevinmeye susamışlığın tanımıydı bu.
O gün orada bu sevince ortak olamayan bazılarınız içinse ben, teselli armağanı olarak, bugün sizi değişik bir kolda, İsrael startupları konusunda biraz güncelleyerek hem sevindirmek hem de gururlandırmak istiyorum.
Hatırlarım 35 sene kadar önce çalışma arkadaşlarımla genelde İsrael sanayiinin, özelde de tabi bizim içinde bulunduğumuz plastik endüstrisinin geleceğini konuşurduk. Hepsi pesimist ancak sadece dozajları farklı değişik kötümser görüşler birbirini kovalardı.
Haksız da sayılmazdık.
Hertsliya Pituah’ta, Ramat Ahayal’da, Ramat Gan’da sanayici müşterilerimiz vardı.
Bunlar çoğu zaman kapanır, en iyimser durumlarda ise daha uzak sanayi bölgelerine geçerlerdi.
Ve yerlerine gökdelenler halinde göğe yükselen yazıhane binaları inşa edilirdi.
Bunlar nasıl dolacak, bu kadar çok işyeri hangi branşta çalışacak diye kendi kendimize sorardık.
Sorularımız cevapsız kalmadı işin sonunda.
Bu son 30 – 35 senede hitech şirketleri, internet, bio tech, food tech, fin tech, cyber, yapay zekâ derken onbinlerce metrekarelik yazıhaneleri doldurdular, ışıkları gece yarılarına kadar ışıl ışıl yandı ve ülkeye milyarlarca dolar aktı durdu...
İsraelli bir ekonomi gazetesi ve lider bankalarından birinin eş-sponsorluğunda, senelerdir ‘’Mind the Tech -New York’’ road show’una İsrael’in bir kurul tarafından seçilmiş 10 -15 start- up şirketi katılır.
Amaç bunları ABD girişimcileri, yatırımcılarıyla tanıştırmak ve şirketlerine uygun yatırımcıları bulup, start-up’lardan yeni ve güçlü şirketler yaratmak.
Bu sene onbir start-up şirketi finale kalıp New York’a gitme şansını yakaladı.
25 Mart’ta road show’a katılacaklar.
Ben sizi sadece üç tanesi hakkında biraz güncelleyeceğim.
‘’Engageli’’ Stanfordlu profesörlerin başkanlığında bir eğitici yazılım hazırlamış. Yapay zekanın da kullanıldığı platform öğretmenlerle öğrenciler arasında interaktiv bir iletişim sağlayarak öğrenmeyi büyük ölçüde kolaylaştırıp güçlendiriyor. Platform halen haftada bir milyon saatten fazla kullanılıyor!
‘’Feminai’’ özel teknolojisiyle kadınlara kendi kendilerine göğüs kanseri testi yapmalarına olanak sağlıyor. Shiba Hastanesindeki denemelerden başarıyla çıkan teknoloji şimdi de ABD’de pilot çalışmalarına başlayacak.
Üçüncü finalist ‘’Meala’’, food-tech alanında. İleri biyotenolojiden faydalanan şirket protein değeri yüksek gıda katmanları üreterek bunları değişik konulardaki gıda üreticilerine pazarlamayı umuyor. İlk hedef alternativ et üreticileri daha sonra da fırın ürünleri.
2023 yılı itibarıyla ülkede hi-tech alanında çalışanların sayısı dört yüz bin kişi. Toplam nüfusa oranla hiç de küçümsenecek bir rakkam değil.
Mayıs 2924 yılı itibarıyla ülkede bu konuda çalışan 95 tane unicorn var. (Şirket değerleri bir milyar dolar üzerindeki kuruluşlar)
En büyükleri onbeşer milyar dolarlık varlıklarıyla Rapyd ve GoPuff.
Onları 12 milyar dolarla Wiz takip ediyor.
Bu üçü dekakorn sınıfına giriyor. (değerleri on milyarın üstünde olanlar)
2022 yılında İsrael GSMH’sının yüzde altısını Araştırma & Geliştirmeye ayırmış.
Dünyadaki en yüksek oran bu.
Bizi takip eden ülke yüzde beş ile Güney Kore.
Paraları terör tünellerine, intikam, nefret ve cihadçılığa değil de bilime, teknolojiye yatırmanın sonuçları bu olsa gerek
BONDİ CHAKIM
IYT dip not :
İfade edilen görüşler İYT web portalının editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Yazarların düşünceleri sadece kendilerini bağlar.
Comments