İngiliz Rabbi Lord Jonathan Sacks bu hafta ölümünün otuzuncu gününde anıldı. Aralarında Prens Charles, eski başbakanlardan Tony Blair, İsrael Devlet Başkanı Rivlin ve daha birçok kişi Sacks’dan öğrendiklerini, anılarını anlatarak onu onurlandırdılar. İbranice deyimiyle “breha” verdiler. Onun ardından söylenenler çok az kişiye nasip olur. Yeri doldurulamaz, sadece İngiltere ve Yahudi toplumları değil, dünya bir düşünürünü, liderini kaybetti. Rabbi Sacks yer değiştirmiş olsa da yazdıkları ve konuşmalarıyla liderlik yapmaya, ışık olmaya devam edecek.
Rabbi Jonathan Sacks’ın fikirleri, anlattıkları, yazdıkları, söyledikleri evrensel ve her zaman geçerli… Özellikle bu zor günlerde anlattıkları şifa oluyor, cesaret , umut veriyor. Örnek bir Yahudi ve o benim Yahudi olmaktan daha da çok gurur duymama neden oluyor. İngiltere kraliyeti tarafından verilen Lord ünvanına en çok yakışan insan. Kendisine önce Rabbi sonra Lord denmesini istedi.
Rabbi Sacks TED konuşmalarına davet edilen ve aynı zamanda her inançtan insanın ayakta alkışladığı tek din adamı. Mizah dolu, gerçekçi, insani anlatımlarındaki her cümlesi alıntı yapılabilir… Örneğin, “inanç kesinlik anlamına gelmiyor. İnanç belirsizlikle yaşama cesareti demek.”
Bu zorlu günlerde ben ona sığınıyorum. Tuhaf dünya liderleri yerine onu dinlemeyi tercih ediyorum. Her gün, bir iki doz Rabbi Sacks dinliyorum.
Bir konuşmasında Yahudi inancına göre zamanı değerlendirmek ile ilgili prensiplerden söz ediyor: Tanrıya şükretmek, yaşam boyunca öğrenmek, gönüllü çalışarak yardım etmek gibi.
Bu prensiplerden biri, “neşe ve sevinç yaratacak anlar yaratmak.” Tora’da mutluluk kavramı var ama en çok geçen pozitif duygu kelimesi İbranice neşe- sevinç anlamındaki; “simha.”
Sacks’ında deyimiyle, “mutluluk dış etkenlere bağlı ama sevinç içten gelen ve en zor zamanlarda bile deneyimlenebilen bir şey. Yine Sacks’a göre, neşe ruhumuzu özgürleştiriyor, yaşadığımız hüzne rağmen. Gün doğumu- batımını seyretmek, bulutlara bakmak, güzellikler görmek sevinç verebiliyor.
Psikiyatr Viktor Frankl’a göre de, güzellikleri fark etme gibi pasif eylemler yaşamımıza anlam katıyor. Buna yürekten inanıyorum, çünkü böyle yaşıyorum. En zor zamanlarımda gün batımı izlemek, bulutlara bakmak, sonsuz sevinç ve neşe veriyor. Sosyal medyada gördüğüm güzellikleri çektiğim fotoğraflarla paylaşmaktaki amacım başkalarına da sevinç ve umut vermek.
Ve işte neşe ve coşku veren ışıklar bayramımız Hanuka kapımızda. İlahi zamanlama…
Görünen o ki, bu bayram evlerde ve belki de yalnız olacağız. Madem sevinç duymak dış etkenlere bağlı değil, her durumda kutlayacağız. Umudumuzu kaybetmek yok. Hanukanın mumları iç ve dış dünyamızı aydınlatsın. Dikkatimizi Rabbi Sacks gibi güzel insanlara ve ışığa verelim. Güzel niyetlerle,dualarla mum yakmak karanlığa cevabımız olsun. Sekiz Hanuka gününü ve her günümüzü sevgimizle aydınlatalım. Hag Hanuka Sameah.
Comments