top of page

PESAH DE MI CHIKEZ - KON SUS KANTES





“PURIM PURIM LANU, PESAH EN LA MANO…”


… Ansi kantava mi nono Leon Aelion – “Aslan Baba”- kuando ya pasavan los diyaz de Purim, empesavan a alargarsen los dias, areskayentar el tiempo i se aserkava la Primavera.


Komo mozotros biviamos kon mi nono i nona, las nochadas de Pesah de mi chikes son inolvidables para mi porke eran noches de enkuentro kon mis keridos primas i primos. Kantes i kuentos, rizas i burlas.


Eran grandes aparejos, grande kanserya, telash i bulush. Unos dos dias antes, mi nona Fani, demandava ke mi padre le abashe “La Lohsa de Pesah”, del tavlado del kiler. Se abashava un grande sesto de estera yeno de kalderas, chinis, kupas etc..


Las golores ke viniyan de la kozina mos trayiyan las aguas a la boka ma no puediyamos, desha de gostar, ni aserkarmos de akeyas komidas. Los bimuelos, koftikas de prasa, enchusas de prasa i espinaka, el peshkado “a la shaka”, el kodrero kon patatikas freskas i bizelyas a su lado…


Se metiya una meza larga, de una punta del salon a la otra kon su mantel blanko brodado de fil-tiré del ashugar de mi madre. En medyo de la meza “El Plato de Pesah”. Un grande plato de plata kon una grande lechuga, una kâseika de haroset, ojas de apyo, un guevo enhaminado, una kupika chika de agua kon sal, un guesiziko de kodrero (el korban)… Esto todo se tapava kon un tapon blanko espesyal para pesah, brodado kon ilo de oro. Enriva la meza, asta la ora de komer aviyan vazos de rozas de primavera de mil i una kolor i golor, mandadas por los amigos i parientes. Mi papa nunka viniya a kaza sin rozas en Pesah.


“ A lahmania !...” Se meldava la Agada durante un tiempo tan largo ke mos paresiya, a mozotros los chikos, oras entaras. El onkle Albert, Onkle Neoray, mi Padre i mi Granpapa meldavan kon sira.


Mozotros los chikos, ya teniyamos ambre, ya mos enfasyavamos, ya mos keriyamos alevantar… Mos miravamos los primikos de los unos a los otros: Beki, Niso, Vivi, Jojiko i Loni mi ermaniko, kon chikos sonrisos de despasensya… ma ken puediya tener koraje de meneyarse de la siya. Despues de la Hagada i los bokados, me akodro ke deziyan “yahulu ohulu huu..” kon el bokado d’al kavo, i hoop… se englutiya tanta komida aparejada kon oras de penar en un tan kurto tiempo. Se bevian lo ke kedava de los bokales de vino en alevantando las kupas kon los ermozos versos rimados ke improvisava el Oncle Albert suhentando kozas buenas para todos.


Despues ke ya se eskapava de komer i ke se arekojiya la meza era tiempo de los kantes. Los ombres, las kavesas livyanas de tantas kupas de vino empesavan a kantar kon ardor “El Kavretiko” i “Ken Supiense”. Estas doz kantikas ke kantavan el oncle Neoray i mi papa kon sus bozes altas i fuertes son las ke me akordo asta oy en dia.


Me deshi yevar por mis rekuerdos. La verdad es ke las fiestas d’al tiempo teniyan otra savor i otra fervor.


Para terminar, i pensando ke puede ser ke kererej kantar la noche de Pesah, vos topi los biervos de las dos kantikas de pesah aki abasho :


Pesah Kasher i Allegre a todos.


Ken supiense i entendiense, alavar al Dio kreense.

Kualo es el uno? - Uno es el Kriador - Baruhu ubaruh Shemo.

Ken supiense i entendiense, alavar al Dio kreense.

Kualo son los tredje? -Tredje son los ikarim.

Dodje ermanos kon Yosef. - Onze ermanos sin Yosef.

Diez mandamientos de la Ley. - Mueve mezes de la prenyada.

Ocho dias de la mila. - Siete dias de la semana.

Sesh livros de la Mishna. - Sinko livros de la Ley.

Kuatro madres de Israel. - Tres muestros padres son.

Dos Moshe i Aron.

Uno es el Kriador. - Baruh u baruh Shemo.


EL KAVRETIKO

Un kavretiko ke lo merko mi padre por dos levanim, por dos levanim. I vino el gato, i komio al kavretiko ke lo merko mi padre, por dos levanim, por dos levanim

I vino el perro, y modrio al gato, ke komio el kavretiko ke lo merko mi padre por dos levanim, por dos levanim. I vino el palo, i aharvo el perro, ke modrio al gato, ke komio al kavretiko ke lo merko mi padre por dos levanim, por dos levanim.!

I vino el fuego, i kemo al palo, ke aharvo al perro, ke modrio al gato, ke komio al kavretiko ke lo merko mi padre por dos levanim, por dos levanim.!

Ivino la agua, y amato al fuego, ke kemo al palo, ke aharvo al perro, ke modrio al gato, ke komio al kavretiko ke lo merko mi padre por dos levanim. por dos levanim.

I vino el buey, i bevio a la agua, ke amato al fuego, ke kemo al palo, ke aharvo al perro, kI modrio al gato, ke komio al kavretiko ke lo merko mi padre por dos levanim, por dos levanim.

I vino el shochet, i degoyo al buey, ke bevio a la agua, ke amato al fuego, ke kemo al palo, ke aharvo al perro, ke modrio al gato, ke komio al kavretiko, ke lo merko mi padre por dos levanim, por dos levanim.

I vino el Malach Hamavet, i degoyo al shochet, ke degoyo al buey, ke bevio a la agua, ke amato al fuego, ke kemo al palo, ke aharvo al perro, ke modrio al gato, ke komio al kavretiko ke lo merko mi padre por dos levanim, por dos levanim.

I vino el Santo Bendicho, i degoyo al Malach Hamavet, ke degoyo al shochet, ke degoyo al buey, ke bevio a la agua, ke amato al fuego, ke kemo al palo, ke aharvo al perro, ke modrio al gato, ke komio al kavretiko ke lo merko mi padre por dos levanim, por dos levanim.




Comments


Bizi Takip Edin
  • Facebook Basic Square
  • Twitter Basic Square
  • Google+ Basic Square
bottom of page