(Yazarı sesli dinlemek için tıklayınız)
Müslüman asıllı Sadiq Khan (Sadık Han okunur) Batı dünyasının en önemli merkezlerinden birinin, Londra’nın, belediye başkanlığını iki dönemdir üstleniyor ve üçüncüsüne hazırlanıyor. Bu kadar başarılı bir Müslüman siyasetçi yarın öbür gün Birleşik Krallık başbakanlığına yükselir mi ?
Önce Khan’ı tanıyalım : 54 yaşında ve Pakistan kökenli bir aileden geliyor. Babasının otobüs sürücülüğüne nispet hukuk tahsili yaptı ve genç yaşta İşçi Partisi milletvekili seçildi. İngiltere başbakanı Tony Blair’in 2003 yılında destek verdiği Irak savaşına karşı çıktı. Partinin yumuşak sosyal demokrat kanadını temsil ediyor. Yahudi Cemaati ile mükemmel ilişkiler kurdu ve devam ettiriyor. Londra’yı iyi yönettiği arka arkaya seçim kazanmasından ve 2 Mayıs’da yeniden göreve gelme olasılığından belli.
7 Ekim Hamas saldırısından ve cevaben İsrail’in Gazze’yi yerle bir etmesinden sonra Batı’lı bir Müslüman siyasetçinin tepkileri tüm dünya tarafından dikkatle izleniyor. Sadiq Khan bu konuda Partinin lideri Sir Keir Starmer’den ayrı düşünüyor. Starmer, tüm Müslüman üyelerinin ve seçmenlerin baskılarına rağmen ‘Gazze’de ani bir ateşkes’den yana değil. Bu noktada İşçi Partisinin daha önceki başkanı Jeremy Corbyn’in Hamas taraftarlığından ve partiyi antisemit mecralara sürüklemiş olmasından fevkalade rahatsız idi. Corbyn 2019 yılında partisine tarihi bir yenilgi yaşattı ve istifa etti. Yerine seçilen Starmer daha ortayol siyasetçi, daha vatansever ve dış politikada geleneksel Nato taraftarı. Üstelik bu yılın ikinci yarısında yapılacak parlamento seçimlerini kazanması bekleniyor. Eşinin Yahudi kökenli olması ise İsrail perspektifini daha iyi değerlendirmesine yardımcı oluyor.
Khan, Mehdi Hassan (şimdi Guardian gazetesi, daha önce Al Jazeera) ile son bir söyleşisinde yeniden Gazze’de ateş kesi ve İngiltere’nin İsrail’e silah satışının sonlandırmasını talep etti. Bu fikrine katılmayan ve ateşkesin Hamas’ın zaferi olacağını açıklayan İngiltere Hahambaşısı Ephraim Mirvis’i “islamofobi” ile suçladı. Fakat birkaç gün içinde bu çıkışının yanlış olduğunu kabul etti ve Yahudi Cemaatinden özür diledi.
Gerçekten Sadiq Khan seçildiği günden bu yana İngiliz Yahudileri ile olumlu ilişkiler geliştirmeye, onları anlamaya ve empati kurmaya gayret etti. Yahudi arkadaşlarından sitayişle bahseder ve onur duyar. Konuşmalarında Yom Haşoa’nın önemine değinir. Müslüman kimliğinden de kendini soyutlamıyor. Londra nüfusunun % 8’ini temsil eden dindaşları da onu hararetle destekliyorlar.
Her Cumartesi onbinlerle toplanan Filistin yanlısı kalabalıklara ise şu şekilde hak veriyor: Demokrasilerin vazgeçilmezi fikirleri özgürce söylemektir, yeterki yasal, güvenli ve barışçıl olsun. Fakat bu topluluklar Londra’nın Yahudi vatandaşlarının yaşamlarını tehdit veya huzurlarını bozma boyutuna varırsa, karşı çıkıyor. Burada Metropoliten Polisin yaklaşımından farklı değil tutumu. Yürüyüşler yükselen heyecanın emniyet sübabı ise serbest bırakılmalı, enerjinin saldırganlığa dönüşmemesi amacıyla…
Batı ülkelerindeki en önemli görevlerden birini yüklenen Müslüman başkan buradan nereye kadar gider? Birgün İşçi Partisinin başına geçerek başbakan olabilir mi? İngiliz kamuoyu Müslüman siyasetçilere nasıl bakar?
Birkaç faktöre bağlı:
1) Allahu Ekber kavramlı terör - 2005’de 52 kişinin ölümlerine yol açan ve Müslüman teröristler tarafından planlanan tren ve otobüs bombalamalarının devamı gelirse İngiliz halkı güvenini çeker. Halen ülkede en önemli tehdit unsuru olarak “İslami terör” görülüyor. Nitekim Gazze savaşına bağlı “Allahu Ekber” cinayetleri aralıklı olarak vuku buluyor.
2) Müslüman politikacıların başarıları - Birleşik Krallık çapında temayüz eden bir diğer Müslüman siyasetçi İskoçya otonom yönetimin başındaki Hamza Yusaf idi. İskoçya Ulusal Partisinin (Scottish National Party) lideri olarak 2023’de “birinci bakan” olmasından bu yana pek varlık gösteremedi ve bu satırların yazıldığı anlarda görevinden istifa etti.
3) İşçi Partisi liderinin gelecek iyi yönetimi - Başbakanlığa oynayan Keir Starmer’in olası başarısı İsrail yanlısı politikasının devamını sağlar. Yoksa Sadiq Khan’a yol açılır.
Tabii burada bilinmeyen, bir Müslüman politikacı iktidara geldiğinde bir yanda İngiliz demokratik gelenekleri ve ulusal güvenliği ile öte yanda yetiştiği kültür ve kendini yakın hissettiği Ümmet anlayışı arasındaki ikilem doğarsa, nasıl davranacağıdır. Her ne kadar Khan, Hamas katliamını kesin olarak kınasa da bu açıdan Müslüman camiada azınlık durumundadır. Müslüman kökenli siyasetçilerin ezici çoğunluğu hala “İslami terör” konusunda çekimser davranmaya devam ediyorlar.
Avrupa’nın başka kentlerinde yükselen Müslüman siyasetçilere kıyasla Sadiq Khan Londra Belediye Başkanı olarak en önde, en tanınmışı…Yahudiler dahil tüm halkını kucaklama çabası başarılı ise Batı’nın “Müslüman endişesini” gidermede tüm dünyaya örnek olur.
Comentários