Frederick Litchfield: Eşyanın Resimli Tarihi
Yelda Yael Penso
Bu hafta sizlere “Eşyanın Resimli Tarihi” adlı kitabı tanıtmak istiyorum. Ancak baştan söyleyeyim, bu kitapta bizi derinden etkileyen karakterler, büyük entrikalar, güzel tasvirler yok. Araştırmacı yazar Frederick Litchfield mobilyanın en eski zamanlardan kendi gününe kadar süre gelen yolculuğunu anlatıyor (ki burada kitabın ilk basımının 1892 yılında olduğu bilgisini paylaşmalıyım!). Mobilya illüstrasyonu dönemin etkisi ile zayıf olmasına rağmen, sanki müze gezer gibi değişen ihtiyaçlar ile fonksiyonellik kazanan mobilyaları tanıyoruz; fark etmeden de 19. Yüzyıla kadar bize ev, saray, malikane, kulübe, tapınaklar üzerinden değişen sosyolojik algıları, kültürler arası alışverişi, seyyahlar vasıtasıyla mobilya modasının gelişim ve değişimini de okuyarak öğreniyoruz...
Kitabın Türkçe basımı Mayıs 2021’de Karakarga Yayınevi tarafından gerçekleşmiş. Antik mobilyalar, Orta Çağ mobilyaları, Rönesans döneminin mobilyalara etkisi, Fransız mobilyaları (1789 devriminin mobilyalar üzerine etkisi) gibi bölümlerden oluşuyor.
Kitapla Rönesans dönemine kadar mobilya doğramacılığın bir meslek olmadığını ama rönesans etkisi ile bir anda çok önem kazandığını öğreniyoruz.
Fransız İhtilali öncesinde ise zenginler sınıfının sosyal durumunun komodinlerinin oymalarından anlaşıldığı bilgisi ile bizleri şaşırtıyor yazar. Kralın o dönemlerde müsrifliğini sergilemek amacıyla tahtını değiştirdiğini, görkemliyi daha da görkemli yapmak için değerli madenlerle süslendiğini öğreniyoruz.
Devrim sonrası mobilyalarda, başta seyyahlardan dinlenen Uzakdoğu hikayeleri ile Çinli ustaların özellikle Hollanda’ya yaptığı ziyaretleri, bebek karyolalarının ebeveyn odasında da durabilmesi için taşınabilir yapılması (günümüzde de aynı değil mi? ) başlanmıştır.
Kitap 19. Yüzyıl İngiltere’sinin dünya mobilya üzerine yaptığı etkiyi, kraliyet ailesinin mobilyaları, kütüphanelerde sanat kitaplarının yaygınlaşması ile tüccarların da lüks mobilya merakını başladığını ilginç örneklerle ortaya çıkarıyor...
Akıcı anlatımı ve Seda Ateş’in güçlü çevirisi ile farklı birşeyler okumak isteyenler için tavsiye ederim.
***
· Frederick Litchfield: Eşyanın Resimli Tarihi; Çev. Seda Ateş; Karakarga Yayınları, 2021, 376 sayfa
***
Bir sonraki yazı: 12 Ocak 2022
Comentários