Merhaba sevgili okuyucularım. Uzun zamandır sizlerle samimi sohbetler edemiyorum. Nedeni malum son bir yılı aşkın bir süredir içinde yaşadığımız savaş, asker ve sivil kayıpları, rehineler, protestolar ve içteki kardeş anlaşmazlıkları hepimizin hayatının seviyesini ve yaşam kalitesini azalttı. İnsanın canı hiçbir şey yapmak istemiyor. Söz gelimi bir konsere veya farklı neşeli bir ortama girdiğimde vicdan azabı hissediyorum.
Yaşananlar bende yaşama sevincini yok ediyor. Nedir ki klasik müzik kendimi bildiğimden beri bana iyi gelir ruhumu bir sürelik de olsa iyileştirir, rahatlatır. Cumartesi sabahı Tel Aviv, İbn Gvirol caddesindeki Savta kültür merkezinde bir klasik müzik konserine gittik. Konser geçen sene vefat eden şair, gazeteci, hiciv yazarı, oyun yazarı, şarkı sözü yazarı Yonatan Gefen'i anmak bir dinleti programı hazırlanmış.
Yonatan sevgi ve saygıyla anılırken, yazdığı şiirleri piyano eşliğinde okuyan ve sprano sesiyle canlandıran siyah duvaklı gelini hayran olduğu İspanyol tangolarını İspanyolca seslendiren bir şantöz, çok sevdiği Albeniz'in bir eserini piano ile çalan müthiş bir piyanist ve son olarak piano, keman ve çellodan oluşan bir trio'nun muhteşem bir Felix Bartholdy Menselsohn konçertosu.
İzlerken kendimi insan hissettim. Sanatın yüceliği gözlerimi yaşarttı. İnanın ki son aylarda kendimi bu kadar sağlam şahsiyetli ve özüme kavuşmuş bir kişi gibi hissetmiyordum. Sanatın yüceliği insanı kendinden geçiren bir iktidara sahip.
Eve döndüğümüzde hemen Google'a girdim ve Yonatan Gefen'i yakından tanımayı istedim. Ne kadar da İsrael kültürüne dair epeyi birikimim varsa da doğaldır ki birçoğuna hakim değilim.
Yonatan Gefen özünde çok mutlu bir insan değilmiş.1947 yılında kibbutz Nahalal'da doğmuş. Annesi efsanevi komutan Moshe Dayan'ın kızkardeşi. Yonatan Gefen İsrael Savunma Ordusu (Ttsahal) elit askerler sınıfında Nablus ve Golan Tepeleri'nde, 6 Gün Savaşı'nda paraşütçü olarak savaştı. Daha sonra bir süre orduda subaylık yaptı. Tel Aviv'e geri döndükten sonra, ünlü tiyatro ve müzikal sanatçısı ve şair Natan Altermann'ın desteğiyle şiirlerini yayınlamaya başladı.
Gefen'in 1978'de yayınladığı ''16.Koyun'' isimli bir albüm hazırladı. Bu albüm İsrael tarihinde en çok satanlar arasındadır.
Gefen sol görüşlü bir siyasi duruşa sahipti. Bu yüzden yazdığı şarkılar, İsrael Ordu Radyosu tarafından boykot edilmişti.
Gefenin başından iki evlilik geçti. İlk eşi Nurit ve çocukları Şira ve Aviv Gefen. Aviv ünlü pop sanatçısı olup, çok sevilir. Kızı Şira ise ünlü yazar Etgar Keret ile evlidir. İkinci eşi Ava Hadad ve ondan olan kızı Ruth Natasha Gefen de bir tiyatro sanatçısıdır.
1972 yılında mezun olduğu Cambridge Üniversitesinin ardından yurda döndü. Dönüşte Maariv Gazetesi'ndeki köşesinde hiciv yazarı olarak gazetecilik mesleğine başladı. Ardından Uri Zohar, Arik Einstein ve Shalom Hanoch ile ''Lul'' adını verdikleri grupla müzik yaptılar. Ardından çocuklar ve yetişkinler için yapılan bestelere şarkı sözleri yazdı. Tam doruktayken 1973'teki Yom Kippur Savaşı patlak verdi.
Savaşa miluim askeri olarak katıldı. Savaşta Ariel Sharon'un komutasındaki en önemli ve elit paraşütçü tugayda savaştı. Gefen''Yüreklerin Şövalyeleri'' adlı operasyonda savaştı. Bu savaşta Süveyş Kanalını geçip İsmailia'ya girip büyük kanlı savaşlarda çarpıştı.
Gefen savaş bitip ailesinin yanına döndüğünde bir hayalet gibiydi. Savaş başladığı zaman geride bıraktığı ilk oğlu Aviv 6 aylıktı. Sanatçının anlattığına göre o sırada ne babalık, ne kocalık ve ne de yazarlık yapabiliyordu. Geceleri uykularından savaş kabusları görerek yataktan fırlıyor ve alkolle sakinleşmeye çalışıyordu. O yıllarda savaş travmalarını tedavi eden bir şey yoktu. Sarhoşluklarının ardından kendine geldiğinde kendini suçlu hissedip, utançla kıvranırdı.
Zamanla tam değilse de iyileşti ve sanat, şiir ve gazetecilikle çalıştı. Birkaç gazeteci arkadaşıyla birlikte kaleme aldıkları 1973 savaşı hakkında eleştirel bir kitap yazdı. Kitap çok satıldı.
1967 Savaşı sırasında annesi, aşırı doz ilaç içerek hayatını kaybetti. Gefen bunun intihar olduğunu düşünüyordu. Kız kardeşi Nurit de 1972 de intihar edince Londra'da eğitim gören Gefen Tel Aviv've geri döndü.
Aslında Yonathan Gefen'in trajik hayat hikayesi onun iyi bir eş olamamasının da nedenlerindendir. Geçtiğimiz yıl 76 yaşındayken yaşama veda etti. Geride sayısız yazı, şiirler ve şarkı sözleri bıraktı.
Geçen gün konserde, aralarda kendisinden söz eden sanatçı dostları onu özlem ve sevgiyle anıyorlardı.
Evet sevgili okuyucularım bu seferki yazımda İsrael'in acı gerçekleri ile savaşırken, yine de sanat dalında altın ayak izleri bırakan bir sanatçıyla tanıştım ve onu yüreğimin kıymetli bir kösesine oturttum.
Tekrar buluşana değin sevgiyle kalın.
SARA YANAROCAK
Comments