Nazi işgalinden nasibini alan ülkelerden olan Letonya’nın neredeyse tüm Yahudi nüfusu, İkinci Dünya Savaşı sırasında gettolara ya da toplama kamplarına gönderilmiş ve bu nüfusun çoğu katledilmişti.
Yerel Letonların işbirliği ile Naziler Yahudileri çok kolay ele geçiriyorlardı. Buna rağmen, bu işbirliğinde yer almayan bir Leton, Žanis Lipke 60 Yahudi’yi evinin altındaki sığınakta saklayarak Naziler’in elinden kurtarmayı başardı.
Yad Vashem’in Kahramanlar listesinde yer alan Lipke’nin öyküsü, ‘’The Mover’’ adlı Letonya yapımı bir filme konu oldu.
Filmin yönetmeni Davis Simanis eserin, Baltık ülkelerinde çekilmiş olan ilk Holokost filmi olduğunu belirtti. Simanis; Lipke’nin anısının, Letonya’nın bağımsızlığı öncesinde S.S.C.B. tarafından ve bağımsızlık sonrası yeni Leton hükümet tarafından ilk on yıl boyunca gizlendiğini ve Leton kahraman ve Yahudilerle ilgili daha çok bilgiye üniversitede ulaştığını belirtti.
Film; Mayıs ayındaki Washington film Festivali’nin yanı sıra, Eylül ayında gerçekleşecek olan Varşova’daki ve Berlin’deki Yahudi Film Festivalleri’nde gösterilecek.
Letonya’da Savaş öncesi 94.000 olan nüfus, savaş sonrası bin kaç bin kişiye indi.
Derleyen/Rahel Bahar JUNİMAN