Bu hafta ağacın yılbaşısı diye bildiğimiz Tu Bishvat Bayramını kutluyoruz.
Yeni ağaç yılına sinagoglarda, evlerde, okullarda, büyük küçük hepimiz büyük bir coşku ile merhaba dedik. Buğday, arpa, incir, üzüm, nar, zeytin ve hurmadan oluşan yedi özel meyveyi kutsadık. Ağaçlarımızı diktik. Sofralarımızı çeşit çeşit kuru meyve ve yemişlerle donattık.
Bu hafta çeşitli dostlarımızdan Tu Bishvatın önemini ve yedi özel meyvenin neler ifade ettiğini öğrendik. Bende size bu meyvelerin kısaca sağlığımız açısından faydalarını yazmak istedim.
Nezaketi temsil eden BUĞDAY; Ünlü haham ve hekim Maimonides’e göre vücudumuzu güçlendirmenin yanısıra anne sütünü de çoğaltır.
Sınırları temsil eden ARPA; FDA tarafından yapılan yakın tarihli bir araştırma, arpanın kolesterolü ve koroner hastalık riskini azalttığını göstermiştir.
Güzelliği temsil eden ÜZÜM; Üzüm çekirdeği yağı, cildi besler ve çok yüksek miktarda antioksidan içerir. Üzümlerin idrar söktürücü bir niteliği vardır, kan ve enerji eksikliğini tedavi ederken A, B ve C vitaminleri ile de çok besleyicidirler.
Dayanıklılığı temsil eden İNCİR; Maimonides`e göre kabızlığa iyi gelir. Kanı güçlendirerek ve canlılığı arttırarak yaşlılara yarar sağlar.
Şerefi temsil eden NAR; Rav Yitzchak Ginsburgh'a göre bağışıklık sistemimizi güçlendirir.
Temeli temsil eden ZEYTİN; Maimonides’e göre zeytinyağının karaciğeri temizlediği ve idrar yolundaki taşların önlenmesine yardımcı olduğu, kan basıncını düşürerek kalp hastalıklarına karşı koruyan güçlü anti bakteriyel özelliklere sahiptir. Ayrıca, kanserle savaşmaya yardımcı olacak birkaç antioksidan içerir. Böylece zeytinyağına gerçekten yaşamın temeli (yesod) denilebilir.
Krallığı temsil eden HURMA; Talmud bağırsak hastalıklarına şifa olduğunu öğretir.
Gerek manevi gerek bedensel bütünlüğü sağlayan çok özel yedi meyveyi de kısaca tanımış olduk.
Bugün sofralarımızın hepimizin doğduğu ve büyüdüğü kültürlerin mutfaklarından etkilendiği bir gerçektir. Bizim evin mutfağı da yıllarca beraber güzel dostlukları paylaştığımız komşularımızdan kattıklarımızla, lezzetli Türk yemeklerinden ve tatlılarından zenginleşmiştir.
Özünde buğdayın olduğu, tüm yemişleri içine katabileceğiniz, görsel olarak da 5 numara, 10 yıldız Aşure tatlısı tam tamına aradığım, günün anlam ve önemine uygun bir tatlıydı.
Aşure tatlısı nereden gelmiş diye incelediğimizde; Nuh Peygamberin 40 yıl sürdüğü söylenen büyük tufandan, karaya çıktıktan sonra kalan erzaklardan yaptığı bir tatlı olduğu söylenir.
Aşure tatlısını yapmak bir yana kıvamını tutturmak bile hiç kolay değildir. Dolayısı ile ben bugüne kadar hiç yapmaya teşebbüs etmedim. Hep hazıra kondum, diyebilirim.
Tu Bishvat vesilesi ile hiç cesaret edemediğim ama bayılarak yediğim tatlıyı sizin için yapacağım.
Bu arada aşureyi yapmaya zamanı olmayanlarımızı düşünerek de bir o kadar pratik ve bir o kadar lezzetli, Sevgili Miryam Çikurel`in çeşitli yemişlerden yaptığı benim defterimde Çikurel Keki olarak sakladığım tarifine de yer vermek istedim.
Aşure
Malzemeleri 3-4 su bardağı aşurelik buğday 2 su bardağı haşlanmış nohut ( arzuya bağlı - ben kullanmadım) 2 su bardağı haşlanmış kuru fasulye ( arzuya bağlı - ben kullanmadım) 20 adet kuru kayısı ½ su bardağı kuru üzüm ( sultaniye ) 1 adet portakal kabuğu rendesi 10-15 adet kuru incir 1 paket vanilya 1 tutam tuz 4-5 su bardağı toz şeker ½ su bardağı kuş üzümü Üzeri için Malzemeler Fındık, Ceviz, Kuş üzümü, Nar, Tarçın
Akşamdan buğdayı suyu berrak oluncaya kadar iyice yıkayın. Üzerini geçecek kadar su koyup 5 dakika kaynatın, kapağını kapatıp bir gece bekletin.
Ertesi gün buğdaylara su ilave edip yumuşayana kadar orta ateşte kaynatın suyu azaldıkça sıcak su ilave edin.
Sırasıyla içine haşlanmış nohutları kuru fasulyeyi koyup kaynatın.
Sıcak suda beklettiğiniz kuru üzümleri, küp küp kesilmiş kuru kayısı ve incirleri süzüp ilave edin. Portakal kabuğu rendesi, kuş üzümünü ilave edip karıştırın. Şekeri , tuzu ve vanilyayı tencereye ilave edin. Sıcak olarak kaplara paylaştırın.
Soğuduktan sonra üzerlerini dilediğiniz malzemelerle süsleyip soğuk servis edin.
Not: Eğer fazla sulu kalırsa; ayrı bir kapta tencereden aldığınız sıcak su ile 2 veya 3 çorba kaşığı nişastayı eritin, tenceredeki suya azar azar ilave edip, ağır bir kıvam elde edebilirsiniz.
Çikurel Keki
Malzemeleri 300 gr bütün ceviz ve badem karışımı
300 gr küp küp kesilmiş kuru üzüm,erik ve hurma karışımı
3 yumurta
7 çorba kaşığı şeker
10 çorba kaşığı un
Yumurtaları çırptıktan sonra içine şekeri atıp eriyene kadar karıştırın, unu da katıp karıştırdıktan sonra yağladığınız veya yağlı kağıt koyduğunuz İngiliz kek kalıbına harcı dökün.
İçine kuruyemiş ve kuru meyveleri katıp, kalıbın her tarafına eşit gelecek şekilde dağıtın. 170° fırında pişirin.
AFİYET OLSUN !!!