Pittsburgh’daki o hazin sinagog saldırısından sonraki Şabat günü boyunca, saat başı radyodaydım – endişem ve korkum, bu insanlık dışı eylemden esinlenecek diğer bir sapkın beynin, dünyanın herhangi bir yerinde benzerini tekrarlamasıydı...
Belki hatırlayanlarınız olur, 31 Ocak tarihli “Antizemitizmin dört gerekçesi” başlıklı yazımda (https://www.turkisrael.org.il/single-post/2018/01/30/Antisemitizmin-d%C3%B6rt-gerek%C3%A7esi), bunları “dini”, “ırkçı/faşit”, “sıradan/ekonomik” ve “anti Siyonizm” kaynaklı olarak tanımlamışken, belki “postmodern” bir tür olarak “Cehalet Antisemitizmi”ni de bu sıralamaya dahil etmemiz gerekecektir!
Gerçek şudur ki, bir yandan cahil halk toplulukları, diğer yandan bilgisiz/düşüncesiz (ancak belki de kendilerince çok “kurnaz”) politikacılar, Yahudi düşmanlığını kâh cazip, kâh yararlı birer uğraşı veya siyaset aracı olarak görüyor – bir dostumun geçenlerde dediği gibi, “tükenmez bir altın madeni” gibi! İşte bu insanlar da kanımca birer kara cahildir...
Peki, bu cehaletin önüne nasıl geçilir? Macaristan veya Polonya, Fransa veya Almanya gibi Avrupa ülkelerinin yanı sıra Türkiye’de de görülen düşünsel ve eylemsel Antisemitizmin hiç bir “aklı selim” kişi tarafınca onaylanmadığını, salt marjinal/sapkın beyinlerin ve cahil insan sürülerinin bir ürünü olduğunu biliyoruz – ve ona karşı gelmek için tek çarenin eğitim olduğunu gene aynı yazıda belirtmiştik.
Sayılı birkaç ülkenin dışında olduğu gibi, Türkiye’de ne okullarda ne de üniversitelerde Antisemitizme eğilen dersler okutulur... Eğer bunu gerçekten istiyorsak, “şık” ve büyük çapta başlamaktan, yani bu konuda kürsüler kurmayı veya yurt dışından uzmanlar getirmeyi düşlemekten çok, acil ve sağlam biçimde basitçe iki yönde ilerlemek gerekecektir.
Bunların ilki, bazı pilot okullarda belki tarih dersinin içinde, belki diğer bir dersin çerçevesinde “Antisemitizm nasıl doğdu, nasıl gelişti; başlıca motifleri nelerdir; bugün nerelerde görülüyor?” gibi soruları ana hatlarıyla işlemekten başlamalı; belki ders yılında bir kez bu konuda kısa bir belgesel de gösterilmeli. Amaç, örneğin Roma Dönemi veya Haçlı Seferler sırasındaki tarihi Yahudi düşmanlığını irdelemekten çok, bu akımları günümüzdeki Antisemitizm ile bağdaştırmak olmalı, ona bir çeşit “çağdaşlık” kazandırıp bu “nefret” olgusunu öğrenciler için daha ilginç kılmalı...
Diğer ortam ise üniversite ve yüksek okullardır. Ülkenin saygın bir-iki üniversitesinde, yakın olduğumuz ve Yahudiliğe karşı tarafsız tutumları bilinen, siyasal bilgiler ve/veya tarih kürsülerinde ders veren akademisyenlerle bağlantı kurulmalı; onlara yukarıdaki sorulara ilaveten, “Antisemitizm neden asılsız sayılmalıdır; kaynakları ne denli sahte ve güdümlüdür ve dolayısıyla iletileri ne derece inandırıcıdır?” gibi önemli konuları da irdeleyecek, sonuçta “Dünya çapında Antisemitizm nasıl önlenebilir?” sorunsalını tartışacak dersler yaratıp dekanlıklara önermeleri telkin edilmeli.
Az önce “acil” sıfatını kullanmamızın nedeni, Türkiye’de bugüne dek bu alanda programlı bir çalışmanın yapılmamış olması ve küresel siyasette artan popülizmin orada da hissedilmeye başlamasındandı... Bir yandan Filistin sorunsalının siyasete alet edilerek oradan bazı toplumsal ivmelerin doğup geniş halk kitlelerini sokaklara dökülebilmesi ile Pittsburgh gibi eylemlerin yön verici olarak belirli bireysel dürtülere yol açabilme tehlikeleri, günden güne artıyor. İşte bu nedenle, yerel “çağdaş” (!) Antisemitizmin kökenini kurutmak için çok geç kalınmışsa da, bu alanda yeni filizlenmelerin oluşmaması yönünde ne kadar erken hareket edilse, yerindedir. Bu konuda Türkiye Musevi Toplumu’na (eskiden ona “Cemaat” denirdi!) önemli görevler düşüyor. Çalışmaları bizzat yönlendirmek ve yönetmek bu kurumun sorumluluğunda olacak, onun için belki ayrı bir birim yaratması gerekebilecektir...
Dünya çapındaki siyasi mesajların gün geçtikçe popülizme yönelmesiyle, sokaktaki halkın bu tür mesajları kendi buyruğuna göre algılayarak kimi eylemlere geçme olasılığı, en çok duygusal dürtülerden doğabilir. İşte bu güdümlü çağrılara set çekecek, tarihi gerçeklere dayanan bilgileri ortaya çıkaracak her çalışma, cehaletin toprağında gelişebilen üzücü olayları önlemek için birer kilometre taşıdır.