Gündem ağır mı ağır konularla dolu… Trump Kuzey Kore lideriyle görüşecek mi, görüşmeyecek mi, Gazzedeki Araplar ‘’pasifist!’’ sınır geçme provokasyonlarını sonlandıracaklar mı, Hamasla hudnaya gidilecek mi, Türkiye’de yaklaşan seçimler nedeniyle artan tansiyon ne zaman inmeye başlayacak? Bukaygı verici listeyi uzatmak mümkün. Ama yaz yaklaşıyor, iyisi mi, gelin ben sizi çok daha iç açıcı sahillere yönlendireyim.
Geçenlerde arkadaşlarımızla Korsika adasını gezmeye gittik. Bu cennet ada ve özellikle Yahudi yaşamıyla ilgili öğrendiklerimi sizinle paylaşmak istiyorum.
Korsika bizim Büyükada’dan az biraz daha büyük! Akdeniz’in dördüncü büyük adası, (Sicilya, Sardunya ve Kıbrıs’tan sonra).
Adadaki Yahudi yaşamı da Büyükada’dakinden daha uzun senelere dayanıyor.
Bir teoriye göre 1729 yılında Korsika’nın bağımsızlığını sağlayan Pasquale Paoli, Livorno’da yaşayan Yahudileri adaya yerleşip buranın ekonomik gelişimine yardımcı olmaya çağırmış. Anlaşıldığı kadarıyla bu kitle zamanla asimile olmuş ve günümüze kadar getirememiş Yahudiliğini. Muhtemelen Gabrielli ve Simeoni gibi soyadları Yahudi izi taşımakta.
İkinci Yahudi yerleşimcileri yirminci yüzyılın başlarında, Birinci Cihan Harbinin keşmekeşinden kurtulmak istiyen Tiberyalı 800 kişilik bir kitle. Fransızlar bu göçmenlere yerleşme izni vermişler. Yerleşim bölgesi olarak da Bastia şehrini seçmişler. Bugünkü Korsikalı Yahudiler bu kişilerin torunları... Son yılarda Fransa’da yaşayan Yahudi ailelerinden bazıları da Ajaccio şehrini seçip orayı kendilerine yeni mesken edinmişler.
Bu cennet adanın Yahudiler açısından en önemli özelliği Yahudilere karşı tutumunda sicilinin çok temiz olması. Korsika Fransa’ya ait olmakla birlikte İtalyan yaşam tarzının izlerini de çokça taşımakta. Bunlardan biri de Omerta geleneği. Omerta İtalya’da saygı duyulan, Mafia türü bir şeref kodu.
Nazilerin Fransa’ya girmesiyle birlikte binlerce Fransa Yahudisi Korsikaya sığındı. Ne var ki Vichy hükümeti peşlerini bırakmadı ve hükümet yetkilileri Korsika Valisinden Yahudilerin kendilerine verilmelerini talep etti. Omerta kodunu uygulayan Korsikalılar sustu. Adada Yahudi varlığından haberleri olmadığını ileri sürdüler. Kendilerine sığınan kişilere kötülük edemezlerdi. Zamanın ada valisi Paul Balley bu konuda her türlü saygı ve takdire layık. Korsika yıllar yılı tek bir Yahudi’yi dahi Nazilere teslim etmeyen bir ada olarak haklı bir gururun sahibi oldu. Ancak birkaç yıl evvel tarih öğretmeni ve araştırmacı Louis Luciani, Ignace Schreter ismindeki Fransa’dan kaçan bir Yahudinin 1942 yılının Eylül ayında Ajaccio’dan sınır dışı edildiğini ve sonuçta Sobibor temerküz kampında hayatını kaybettiğini açığa çıkardı. Durum daha derin araştırılınca, olayın vuku bulduğu gün Vali Balley’in adada olmadığı ve dönüp olayı öğrendiğinde son derece öfkelenip üzüldüğü anlaşılmış. Ama artık yapabileceği bir şey yoktu.
Bu parlak sicili nedeniyle midir bilemem ama son yıllarda adada Yahudi varlığının arttığı yadsınamaz.
Öyle ki bir süre evvel adada ilk daimi Habad evi açılmış. Başındaki Rabbi Levi Pinson birkaç haftada bir Korsika’dan araba vapurunu alıp Nis şehrine yollanıyor. Neden araba vapuru da uçak değil ? Çünkü dönüşte Rabbi önce otomobilinin bagajını Nis şehrinden aldığı ‘’kaşer’’ gıdalarla tıka basa dolduruyor ve marşa daha sonra basıyor.
Napoleonun doğduğu ada olan Korsika, bundan böyle dindar Yahudilere de evsahipliği yapabilecek. Dindar demişken geçtiğimiz Aralık ayındaki Hanukka Bayramında bir ilke imza atılmış. Tarihinde ilk defa olarak Korsika ve başkenti Ajaccio, şehir meydanında Hanukkiya Mumlarını yakarak bu Yahudi bayramını topluca kutlamışlar. Ajaccio Belediye Başkanı Marcangeli böyle bir tarihi kutlamaya neden olduğu için gururlandığını ve böylelikle verilen tolerans mesajının yeni nesiller için de vurgulanması gerektiğini belirtmiş.
Kutlamaya Nis şehrinden gelen bazı Yahudiler de dahil olmak üzere birkaç yüz kişi katılmış.
Malum Omerta kodu nedeniyle adanın Yahudi nüfusunun tam sayısı bilinmiyor!
Yahudi olun olmayın, dindar olun olmayın, yapabilirseniz şu Korsikayı muhakkak bir gezin derim..............